ODCZAROWANIE (z niem. Entzauberung) - kluczowe pojęcie socjologii historycznej Maxa Webera (1864-1920) oznaczające, charakterystyczny dla nowoczesności (modernizmu), sposób postrzegania świata wynikający z utraty poczucia zadziwienia i ufundowany na przekonaniu, że każdy obserwowalny fakt, zarówno fizyczny, jak duchowy i społeczny, może być wyjaśniony naukowo.
Zdaniem Webera o. nie jest na ogół skutkiem zamierzonych bądź prowokowanych celowo działań (choć istnieją ludzie żywotnie nim zainteresowani, określający siebie zazwyczaj mianem racjonalistów), lecz konsekwencją samoczynnych i ewolucyjnych przemian świadomościowych, zachodzących w epoce nowożytnej (i w obrębie cywilizacji zachodniej); jest ono swoiście nowożytne i nowoczesne już przez samą okoliczność odrzucenia postawy zadziwienia - a zatem również szacunku i nabożnej czci wobec piękna i majestatu stworzenia, co w sposób spontaniczny prowadzi myśl ku jego Stwórcy - uznanej przez filozofię klasyczną, od Platona począwszy, za podstawowy impuls samego filozofowania; miejsce zadziwienia zajmuje w myśli nowożytnej oschła i "zimna" postawa dyktatu człowieka nad ujarzmianym przez niego światem przyrody, wprzęganej w realizację naukowo wykalkulowanych celów za pośrednictwem coraz doskonalszej techniki.
